İşyerlerinde İşin Durdurulmasında İzlenecek Yollar
Yazar: Hasan Orman
İşyerlerinde işin durdurulması işverenlerce hoş karşılanmayan bir durumdur. Esasında OSHA imminent danger tabiri kullanırken ve bu ifadeyi alt bentlerde açıklarken ülkemizde hayati tehlike olarak ifade edilmiş olması yer yer problem oluşturmaktadır. Nihayetinde işyerinin tümünde yada bir bölümünde yapılan durdurma işlemine esas belirlenmiş olan mevzuata aykırılıklar için İPC ödemesi de yapılmamaktadır. Prosedurel açıdan birkaç aşamadan ibaret olan durdurma işlemi, ilgili yönetmelik takip edilirse herhangi bir gecikme yaşanmadan kaldırılabilmektedir. İşyerinde durdurma uygulanmış ise bundan çekinmeden gereğini gereklidir. Zira ortada yakın ciddi bir hayati tehlikenin varlığı söz konusudur. İşyerlerinde çalışanların böylesi durumlarda kanuni hakları olan çalışmaktan kaçınma haklarını da yeri geldiğinde kullanmaları hem kendileri hem de işyeri bütünlüğünün korunması için önem arz etmektedir.
İşyerlerinde işin tümü ya da bir kısmında durdurma yapılırsa, aşağıda izah edildiği şekliyle verilen sürede iş ve işlemlerin yapılması gerekmektedir. (Süreler içinde yapılan iş ve işlemler ‘’6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Madde 25’’ ve “İşyerlerinde İşin Durdurulmasına Dair Yönetmelik” kapsamında anlaşılır ve detaylı bir şekilde izah edilmiştir.)
- İdari Tedbir Raporu için gereken süre; en geç teftişin yapıldığı günün ertesi günü yazılıp sunulması gerekmekte
- Heyete intikal eden rapor/Mühürlerin geçici sökülmesi talebi hakkında karar için gereken süre; Her halükarda tespit tarihinden itibaren iki gün içerisinde
- Heyetin durdurma kararını ilgili Mülki İdare Amirliğe bildirmesi için gereken süre ise bir gün içerisinde yerine getirilmesi gerekmekte
- Mülki idare amirin durdurma kararı uygulaması için gereken süre ise 24 saati aşamaz
- Mühürlerin geçici olarak sökülmesi ve İş-Kur tarafından durdurmanın kaldırılma talebi için gereken süre ; Her iki durum içinde talebin yapıldığı aynı gün
- İşyeri durdurmasının kaldırılması kararını Mülki İdare Amirin uygulaması için gereken süre ise 24 saat içerisinde
- İşverenin durdurmanın kaldırılması talebi için gereken süre ise 7 gün içerisinde uygulanmak zorunda
Ayrıca işyerlerinde işin durdurulmasına ilişkin 6645 Sayılı İş Sağlığı Ve Güvenliği Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun ilk 7 maddesi içinde yer alan ifadelerden;
- İşyerinde durdurulan işlerde izinsiz çalışma yaptıran işveren veya işveren vekillerine üç yıldan beş yıla kadar hapis cezası”
- İşin durdurulması hâlinde, durdurmaya sebep olan fiilden dolayı ilgili idari para cezası
- …bildirilen eksiklik ve aksaklıkların acil durdurmayı gerektirmesi veya yangın, patlama, göçme, kimyasal sızıntı ve benzeri acil ve hayati tehlike arz etmesi, meslek hastalığına sebep olabilecek ortamların bulunmasına rağmen işveren tarafından gerekli tedbirlerin alınmaması hâlinde, bu durum işyeri hekimi veya iş güvenliği uzmanınca, Bakanlığın yetkili birimine, varsa yetkili sendika temsilcisine, yoksa çalışan temsilcisine bildirilir. Bildirim yapmadığı tespit edilen işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanının belgesi üç ay, tekrarında ise altı ay süreyle askıya alınır. … kötü niyetle gerçek dışı bildirimde bulunduğu mahkeme kararıyla tespit edilen kişinin belgesi altı ay süreyle askıya alınır.
- Çok tehlikeli sınıfta yer alan ve ihale ile alınan işlerde; teknolojik gelişme, iş gücü kapasitesinin artırılması, üretim metotlarında yenilik gibi bir kısım unsurlar sağlanmadan üretim ve/veya imalat planlarına, iş programlarına aykırı hareket edilerek üretim zorlaması nedeniyle hayati tehlike oluşturacak şekilde çalışma biçimleri, işin durdurulma sebebi sayılır.
şeklinde kanuni değişikliklerde yapılmıştır.
- 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Madde 25
- İşyerlerinde İşin Durdurulmasına Dair Yönetmelik
- 6645 Sayılı İş Sağlığı Ve Güvenliği Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun
