5 PUANLIK SGK İNDİRİMİ
1.GİRİŞ
15.05.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5763 sayılı İş Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 24 üncü maddesi ile, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 81 inci maddesinin birinci fıkrasına, (ı) bendi olarak eklenen bendde; “Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalıları çalıştıran özel sektör işverenlerinin, bu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine göre malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinden, işveren hissesinin beş puanlık kısmına isabet eden tutar Hazinece karşılanır. İşveren hissesine ait primlerin Hazinece karşılanabilmesi için, işverenlerin çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili olarak bu Kanun uyarınca aylık prim ve hizmet belgelerini yasal süresi içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumuna, muhtasar ve prim hizmet beyannamelerini ise Maliye Bakanlığına vermeleri, sigortalıların tamamına ait sigorta primlerinin sigortalı hissesine isabet eden tutarı ile Hazinece karşılanmayan işveren hissesine ait tutarı yasal süresinde ödemeleri, Sosyal Güvenlik Kurumuna prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunmaması şarttır. Ancak Kuruma olan prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarını 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48 inci maddesine göre tecil ve taksitlendiren işverenler ile 29/7/2003 tarihli ve 4958 sayılı Sosyal Sigortalar Kurumu Kanununa ve 22/2/2006 tarihli ve 5458 sayılı Sosyal Güvenlik Prim Alacaklarının Yeniden Yapılandırılması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile diğer taksitlendirme ve yapılandırma Kanunlarına göre taksitlendiren ve yapılandıran işverenler bu tecil, taksitlendirme ve yapılandırmaları devam ettiği sürece bu fıkra hükmünden yararlandırılır. Bu bent hükümleri; 21/4/2005 tarihli ve 5335 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve kuruluşlara ait işyerleri ile 8/9/1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve uluslararası anlaşma hükümlerine istinaden yapılan alım ve yapım işleri ile 4734 sayılı Kanundan istisna olan alım ve yapım işlerine ilişkin işyerleri, sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlar ve yurt dışında çalışan sigortalılar hakkında uygulanmaz. Hazinece karşılanan prim tutarları gelir ve kurumlar vergisi uygulamalarında gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınmaz. Bu fıkra ve diğer ilgili mevzuatla sağlanan sigorta prim desteklerinin aynı dönem için birlikte uygulanması halinde, bu destek öncelikle uygulanır.Bu fıkrada düzenlenen teşvik, kamu idareleri hariç bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalılara ilişkin matrah, oran ve esaslar üzerinden 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesi kapsamındaki sandıkların statülerine tabi personel için de uygulanır.” hüküm altına alınmış olup bu kanun maddesinin yürürlüğe girmesi ile yükümlülerin primlerini yasal süresi içerisinde ödenmesi teşvik edilmiştir.
2.İNDİRİMİN UYGULANMASI
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 81 inci maddesinin birinci fıkrasına, (ı) bendinden anlaşılacağı üzere yapılacak olan beş puanlık indirim, uzun vadeli sigorta kolu olan malullük, yaşlılık ve ölüm sigorta priminin işveren hissesinden yapılacaktır. Yukarıda yer alan kanun maddesinden anlaşılacağı üzere malullük yaşlılık ve ölüm sigorta kollarından yapılan 5 puanlık prim indirimi HAZİNE tarafından karşılanacaktır.Oransal anlamda bu tutar her ne kadar küçük bir yüzde gibi görünse de işyeri büyüklüğü ve bu büyüklük içerisindeki uzun vadeli sigorta kolunun miktarı arttıkça söz konusu yapılan indirim tutarının da büyüklüğü daha net bir şekilde ortaya çıkacaktır.Örneğin;50 işçinin çalıştığı bir işyerinde sigortalıların prime esas kazanç toplam matrahının 100.000,00 TL olacağını varsayacak olursak bu tutardan işverenin ödeyeceği malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi sigortalı hissesi dahil 20.000,00 TL dir. Bunun 9.000,00 TL’si sigortalı hissesi geri kalan 11.000,00 TL’lik kısmı ise işveren hissesidir. İşveren beş puanlık indirimden yararlandığı takdirde 11.000,00 TL’nin 6.000 TL’sini ödeyecek ve 5000 TL’lik bir indirim söz konusu olacaktır. Bu örnekten de anlaşılacağı üzere beş puanlık indirim çok önemli ve ciddi bir teşvik uygulamasıdır.
3.İNDİRİMDEN YARARLANMA ŞARTLARI
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 81 inci maddesinin birinci fıkrasına, (ı) bendinden anlaşılacağı üzere söz konusu 5 puanlık indirimden aşağıdaki şartların birlikte sağlanması durumunda ancak uygulanacaktır.
- a)İşverenlerin (4/a) kapsamında özel sektör işvereni olması ve sigortalı işçi çalıştırması,
- b)Aylık prim ve hizmet belgesinin Kuruma yasal süresi içinde verilmesi,
- c)Sigorta primlerinin yasal süresi içinde ödenmesi,
- d) Sosyal Güvenlik Kurumuna prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunmaması,
e)Eğer varsa yapılmış olan tecil ve taksitlendirmelerin devam etmesi şarttır.
Yukarıda sayılan 5 şartın birlikte yerine getirilmesi durumunda ancak 5 puanlık indirimden faydalanma fırsatı doğacaktır.
4.SİGORTASIZ ÇALIŞTIRILMASI DURUMUNDA 5 PUANLIK İNDİRİM
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 81 inci maddesinin birinci fıkrasına, (ı) bendinden yer alan 5 puanlık indirim uygulamasının amaçlarından bir tanesi de kayıtdışı istihdam ile mücadeledir. Söz konusu kanun maddesinin“….Bu Kanun gereğince yapılan kontrol ve denetimlerde çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği tespit edilen işverenler bir yıl süreyle bu fıkrayla sağlanan destek unsurlarından yararlanamaz…..” hususları belirtilmekte olup bu durum açıkça ortaya konmuştur. Belirtilen madde hükmünden anlaşılacağı üzere Sosyal Güvenlik Kurumu Müfettişleri ve denetmenleri tarafından yapılan tespitler esnasında ya da İş Müfettişleri ile diğer kamu idarelerinin denetim elemanlarının kendi mevzuatları gereğince işyerlerinde yapacakları her türlü teftiş ve incelemeler sırasında, işyerinde fiilen çalıştırıldıkları tespit edilen ancak sigortasız oldukları anlaşılması halinde bir yıllık süre içerisinde tüm şartları sağlasalar dahi beş puanlık indirimden yararlanamayacaklardır.
5.SONUÇ
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 81 inci maddesinin birinci fıkrasına, (ı) bendinden yer alan 5 puanlık indirim uygulamasının diğer teşviklerden ayıran en önemli özellik belirli süreye bağlanmamış olmasıdır. Yani Kanunun maddesi değişmediği sürece bu indirimden işverenler şartları taşımaları halinde yararlanacaklardır. Beş puanlık prim indirimi devletin işverenlere sağlamış olduğu en güzel ve en büyük teşviklerden bir tanesidir. Bu teşvik ile devlet bir taş ile üç kuş vurmuş olacaktır.
-Sosyal Güvenlik primlerinin zamanında ve eksiksiz toplanmasını sağlayacaktır.
– İşverenlerin prim yükünü hafifleteceğinden işyerlerinde istihdam artışını sağlayacaktır.
-Sonuncusu ve en önemlisi ise en güzel kayıtdışı ile mücadele yöntemidir.